İş kazası nedir?
İş kazası, işçinin işiyle ilgili herhangi bir faaliyeti gördüğü sırada kaza geçirmesidir. Kazanın işverenin işinin görülmesi sırasında gerçekleşmesi yeterlidir. İş kazası sonucunda kazalı işçinin tazminata hak kazanabilmesi için bedensel zarar görmesi veya ölüm gerçekleşmesi şart değildir, ruhsal zararlar da iş kazası sonrasında talep edilecek tazminatın kapsamı içerisindedir. İşveren işçisini korumak ve gözetmekle yükümlü olup gereken önlemleri almakla yükümlü olduğundan çalıştırdığı işçinin uğradığı zararları kusuru oranında karşılamakla yükümlü olacaktır.
Sigortasız İşçi Tazminat Alabilir mi?
Tazminat talebi için esas olan iş kazasının varlığıdır. İşçinin sigortasının yapılmamış olmasının bir önemi yoktur. Ayrıca sigortasız işçi çalıştırdığı tespit edilen işveren aleyhine idari yaptırımın uygulanması söz konusu olacaktır.
İş kazasında işverenin sorumluluğu
İşveren kaza gerçekleştiğinde işçiyi en kısa sürede hastaneye ulaştırmalı, tedavi masraflarını karşılamalı, tutanak tutmalı ve en geç 3 gün içerisinde kazayı SGK’ya bildirmelidir. İşçinin kaza nedeniyle uğramış olduğu maddi ve manevi zararları da karşılanmalıdır.
İş kazasının gerçekleşmesi halinde yapılacaklar nelerdir?
İş kazası geçiren işçi, kendisini tedavi eden doktordan rapora iş kazası olduğunu geçirmesini istemelidir. Öncelikle işçinin tedavisi yapılacak, bu tedavi sırasında işçiye geçici işgöremezlik ödeneği ödenecektir. İşveren tarafından iş kazası kolluk kuvvetlerine derhal ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na en geç kazadan sonraki 3 iş günü içinde bildirilmelidir. Ancak kazanın işverenin hakimiyeti dışındaki yerlerde gerçekleşmesi halinde bu süre, kazanın öğrenildiği tarihten başlayacaktır. Gerekli bildirimlerin işveren tarafından yapılmaması halinde kazalı işçi tarafından en kısa sürede işyerinin bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüğüne bildirilmesi gerekecektir.
Bildirim üzerine Sosyal güvenlik Kurumu olayın soruşturulması için iş müfettişi görevlendirecektir. İş müfettişi, işyerini inceleyecek, işçiyi, işvereni ve varsa tanıkları dinleyerek kazanın iş kazası olup olmadığını tespit edecektir. Olayın iş kazası olduğunun tespitinin ardından kusur oranı tespit edilecektir. Kusur tespitinden sonraki aşama ise işçinin maluliyet oranının tespitidir. Tespit edilen maluliyet oranına göre işçiye Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından maaş bağlanacaktır.
İş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat
Geçirdiği iş kazası nedeniyle ruhen ve/veya bedenen zarar gören işçiye, bu zararlarının giderilmesi amacıyla dava açma hakkı tanınmıştır. Gerçekleşen iş kazası sonucunda işçi yaralanması halinde; maddi tazminat, geçici işgöremezlik tazminatı, daimi sakatlık halinde sürekli işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat kalemleri talep edilebilecektir.
Gerçekleşen iş kazasının işçinin ölümü ile sonuçlanması halinde ise, işçinin yakınları tarafından işveren aleyhine maddi tazminat ve destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin talepte bulunulabilecektir.